W 2003 r. średnia wysokość minimum socjalnego dla samotnej osoby dorosłej kształtowała się na poziomie 789,50 zł, dla samotnego emeryta – 729,40 zł.
Najwyższa wartość szacowanego koszyka w rodzinach z dziećmi odnotowano w modelu z trójką dzieci – 2 853,40 zł, chociaż w przeliczeniu na jedną osobę wartość minimum socjalnego była najniższa (570,70 zł). Dla rodzin z dwojgiem dzieci minimum oszacowano na 2 321,0 zł (580,30 zł na osobę), dla rodzin z jednym dzieckiem w zależności od jego wieku od 1 806,70 zł (602,20 na osobę) do 1865 zł (621,70 zł na osobę).
Tabela 1
Wysokość minimum socjalnego w 2003 r., w zł (dane średnioroczne)
Typ gospodarstwa |
Liczba osób | Symbol | Minimum socjalne |
Minimum socjalne per capita |
Pracownicze | 1-osobowe | M+K/2 | 789,5 | 789,5 |
Pracownicze | 2-osobowe | M+K | 1 288,7 | 644,4 |
Pracownicze | 3-osobowe | M+K+DM | 1 806,7 | 602,2 |
Pracownicze | 3-osobowe | M+K+DS | 1 865,0 | 621,7 |
Pracownicze | 4-osobowe | M+K+DM+DS | 2 321,0 | 580,3 |
Pracownicze | 5-osobowe | M+K+DM+2xDS | 2 853,4 | 570,7 |
Emeryckie | 1-osobowe | M+K/2 | 729,4 | 729,4 |
Emeryckie | 2-osobowe | M+K | 1 169,7 | 584,8 |
Ź r ó d ł o: Obliczenia Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych na podstawie danych Departamentu Statystyki Społecznej GUS.
Uwaga: Symbole użyte w tablicy oznaczają odpowiednio:
M – mężczyzna w wieku 25-60 lat,
K – kobieta w wieku 25-60 lat,
M+K/2 – wydatki na poziomie średniej arytmetycznej dla gospodarstwa mężczyzny i kobiety,
DM – dziecko młodsze w wieku 4-6 lat,
DS – dziecko starsze w wieku 13-15 lat.
W przypadku gospodarstw emeryckich symbole M i K oznaczają odpowiednio mężczyznę i kobietę w wieku powyżej 60 lat.
W minionym roku wartość minimum socjalnego szacowana w okresach miesięcznych (marzec, czerwiec, wrzesień i grudzień) ulegała bardzo niskim wahaniom. W pierwszych dwóch okresach był to delikatny wzrost (średnio o 1,3 oraz 2,3 punktu procentowego), następnie odnotowano spadek (średnio o 1,2 punktu) oraz ponowną nikłą zwyżkę (średnio o 0,3 punktu). Odbiciem niewielkich zmian wartości koszyka minimum socjalnego jest także nikła dynamika jego wzrostu w skali średniorocznej – w porównaniu do wartości z 2002 r. koszyk minimum socjalnego wzrósł na wartości zaledwie o 0,5 punktu procentowego. Tymczasem wskaźnik wzrostu cen konsumpcyjnych notowany w GUS, choć również niski w wartościach bezwzględnych, wskazał na wzrost o 1,7 punktu, czyli ponad trzy razy więcej. Oznacza to, że mamy do czynienia – wprawdzie z małym, co do skali, ale jednak – spadkiem realnej wartości koszyka. Nową strukturę koszyka minimum socjalnego ilustruje poniższy wykres.
Wykres 1. Struktura minimum socjalnego średniorocznie w 2003 r.
Przygotowano na podstawie informacji opracowanych przez Piotra Kurowskiego
Pełny komentarz oraz zestawienia tabelaryczne zawarte zostaną w numerze 4/2004 miesięcznika Polityka Społeczna.